‘Slimme’ horloges kunnen energieverbruik slecht schatten
Gadgets – Fitnesshorloges schatten beschamend slecht in hoeveel calorieën zijn drager op een dag verbrandt.
Dure maar populaire fitnesshorloges helpen vooral bij het lichter worden in de portemonnee. Zogeheten ‘smartwatches’ beloven het energieverbruik in calorieën aan de gebruiker te tonen, maar blijken daar beschamend slecht in. Een team van Stanford University schrijft dat in vakblad Journal of Personalized Medicine, waarin het opmerkt dat dit nog nooit zo breed is onderzocht.
Zeven van de bestverkopende apparaatjes betrokken de Amerikanen in hun onderzoek, waaronder de Apple Watch, Samsung Gear 2 en de Microsoft Band. Die beloven tegen de prijs van een paar honderd euro een inkijkje te geven in de vooruitgang van de sporter. De hartslag blijkt zo’n kleinood, in tegenstelling tot energiegebruik, meestal wél accuraat weer te geven.
Om tot die conclusie te kunnen komen, vroeg het team een zo gemêleerd mogelijke groep van zestig proefpersonen de loopband en hometrainer in de universiteit te betreden. Mannen en vrouwen verschillend in leeftijd, huidskleur en gewicht. De vrijwilligers hadden tijdens het sporten tot wel vier verschillende smartwatches tegelijk om hun armen. Ondertussen hebben ze in Stanford de apparatuur om hartslag en energieverbruik met wetenschappelijke precisie te meten.
Een vergelijkend warenonderzoek dus, waarop alle zeven apparaten meer dan 20 procent van het werkelijke energiegebruik afweken. PulseOn kende gemiddeld zelfs een onnauwkeurigheid van 93 procent.
Waarom die beraming van energieverbruik zo te wensen over laat, is niet duidelijk. De smartwatches gebruiken gepatenteerde en daarmee geheime berekeningen om tot het verbruik te komen. De onderzoekers van Stanford hebben hier dus geen zicht op. Waarschijnlijk houden die algoritmes rekening met gewicht, lengte, het soort inspanning en ook de hartslag, schrijven ze. Dat laatste zou de grote verschillen tussen de verschillende apparaten helpen verklaren – de gemeten hartslag verschilt immers ook iets per horloge.
Daarnaast is de plaats van het apparaatje op het lichaam van belang voor zijn nauwkeurigheid, weet humaan bioloog Gijs Goossens van de Universiteit Maastricht. Er zit namelijk een versnellingsmetertje in. “De smartwatches zullen een hogere energieschatting geven bij het flink heen en weer bewegen van de arm, zoals bij een partijtje tennis. Meer dan bij fietsen bijvoorbeeld, waarbij de armen vrij stil staan.” Een band om het middel is dit opzicht effectiever, maar “veel mensen willen simpelweg een coole gadget hebben dat gezien mag worden”.
In het lab maten de onderzoekers het energiegebruik veel rigoureuzer. Een masker op het hoofd houdt het zuurstofgebruik en de uitgestoten koolstofdioxide bij. Zuurstof is nodig bij de verbranding. Aan de hand van het zuurstofgebruik is te herleiden hoeveel calorieën er in totaal verbrand moeten zijn.
Merkwaardig genoeg hadden huidskleur en omtrek van de pols invloed op de precisie van de hartslagmeting in verschillende van de onderzochte apparaatjes. “Die hartslag meten ze met korte pulsen led-verlichting”, zegt Goossens. “Daarmee ‘ziet’ het horloge hoeveel bloed door de pols stroomt. Bij een hogere hartslag zal er per minuut meer bloed passeren.” Dat vertaalt zich eenvoudig naar de hartslag. Een elegante meting, maar wel één die maakt dat een donkerdere of dikkere huid de lichtmeting wat bemoeilijkt.
Goossens vindt de verkeerde schattingen van de smartwatches problematisch. “Stel dat je van de dokter of diëtist moet afvallen om een ziekte als diabetes te voorkomen. Het blijkt dan precair om op basis van deze apparaatjes te bepalen hoeveel je moet bewegen om de calorieën te verbranden die je binnenkreeg met eten en drinken. Daar moet je echt mee oppassen.”
Apps
Naast de dure fitnesshorloges bestaat er een keur aan gratis hardloop-apps. Ook die maken een schatting van het verbruikte aantal calorieën, zonder verdere benodigde apparatuur. Hoewel de apps vaak om een aantal gegevens vragen als gewicht en soms lengte, en de gelopen route kunnen bijhouden, gaat de berekening hier echter zonder hartslag. Mede daardoor lopen uitkomsten voor hetzelfde hardlooprondje door eenzelfde persoon soms behoorlijk uiteen. Meer nog dan bij de horloges blijft het een ruwe inschatting, die met een goede korrel zout genomen mag worden.
Bron: Trouw
